- De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft bij een veiligheidsconferentie in München gepleit voor een eigen plan van Europa om zich te verdedigen.
- De Amerikaanse president Donald Trump wil direct over leggen met Rusland over Oekraïne, zonder Europa.
- Premier Schoof gaat maandag naar Parijs voor een informele top met Europese landen over de situatie in Oekraïne.
- Lees ook: Zelensky: geen vredesdeal zonder Oekraïne – team Trump ontkent alles al weggegeven te hebben aan Poetin.
Europese landen worden niet betrokken bij de gesprekken die de Verenigde Staten willen voeren met Rusland en Oekraïne over vrede. De Amerikaanse gezant voor Oekraïne en Rusland Keith Kellogg heeft dat gezegd tijdens de grote veiligheidsconferentie in München, melden The Guardian en CNBC.
Volgens Kellogg heeft de Amerikaanse president Donald Trump haast, en zou het de zaken alleen maar nodeloos ingewikkeld maken als er te veel landen worden betrokken. “Die weg slaan wij niet in”, aldus Kellogg volgens The Guardian. Europese leiders zouden hooguit geraadpleegd worden.
Intussen probeert de Franse president Emmanuel Macron een aantal Europese leiders op een lijn te krijgen door maandag een extra informele top te organiseren in Parijs.
Premier Dick Schoof reist maandag af naar Parijs voor een informeel spoedoverleg met een aantal Europese regeringsleiders, meldt een woordvoerder.
Zelensky: Europa kan niet meer rekenen op bescherming door de VS
Europa kan er niet meer op rekenen dat de Verenigde Staten het in nood zullen beschermen, denkt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. "De tijd is gekomen voor de vorming van een Europees leger", zei hij op de grote veiligheidsconferentie in München.
De decennialange bescherming van de Amerikanen loopt ten einde, maakt Zelensky op uit de uitlatingen van de nieuwe president Donald Trump en zijn regering. "Vanaf nu zullen de dingen anders zijn en Europa moet zich daaraan aanpassen. Europa heeft een leger nodig, een leger van Europa."
Samen met het rap gegroeide, versterkte en op het slagveld geharde Oekraïense leger kan Europa Rusland buiten de deur houden, denkt Zelensky.
Zonder Europa redt Oekraïne het niet, maar omgekeerd volgens hem evenmin. Dat alles komt niet in de plaats van de NAVO, haastte Zelensky zijn "goede vriend Mark Rutte" gerust te stellen, maar zet de ongelijke verdeling van de lasten tussen de VS en Europa recht.
De VS maakten de afgelopen dagen duidelijk dat het NAVO-lidmaatschap er niet in zit. Tot woede van Oekraïne en Europese bondgenoten, die de VS al concessies zagen doen voor vredesbesprekingen ook maar begonnen waren. Zelensky probeert de toetreding toch "op tafel" te houden en ook andere NAVO-landen houden dapper vol dat wat nu niet kan misschien later wel mogelijk is.
Als Rusland over NAVO-toetreding beslist is dát kennelijk "het belangrijkste NAVO-land" en niet de VS, sneerde Zelensky.
De Oekraïense president bleef erop hameren dat vredesbesprekingen niet buiten Oekraïne en Europa om kunnen. Hij was "niet blij" dat Trump eerst zijn Russische collega Poetin belde en daarna pas hem. Maar "gevaarlijker zou het zijn als er eerst een ontmoeting komt met Poetin en dan pas met Oekraïne".
Zelensky haalde uit naar Europese dwarsligger Hongarije, dat volgens hem moet kiezen tussen Europese samenwerking of uitgeleverd te zijn aan Rusland. "Als je niet voor Brussel kiest, kies je voor Moskou."
Zelensky waarschuwde verder dat Rusland troepen samentrekt in Belarus. Daarmee zou het ook drie aangrenzende NAVO-landen bedreigen.
Oekraïens defensiebedrijf gaat samenwerken met Frans concern Thales
Zaterdag werd bekend dat het Oekraïense defensieconcern Ukroboronprom een samenwerkingsovereenkomst heeft getekend met het Franse defensie- en elektronicaconcern Thales. Het doel is om geavanceerde technologische oplossingen te ontwikkelen en operationele ondersteuning te bieden op het gebied van luchtverdediging, radarsystemen, elektronische oorlogvoering en tactische communicatie.
De overeenkomst werd ondertekend tijdens de bijeenkomst in München, waar wereldleiders en experts wereldwijde veiligheidsvraagstukken bespreken.
Oekraïne probeert door de oorlog met Rusland de binnenlandse wapenindustrie verder uit te bouwen. Daarbij mikt het land al tijden op samenwerking met buitenlandse bondgenoten. Die worden aangemoedigd om in te stemmen met samenwerkingsprojecten, te investeren in Oekraïense bedrijven.
Het Franse Thales is ook actief in Nederland, waar ruim 2.000 medewerkers voor vestigingen in Hengelo, Eindhoven en Delft werken. Vorig jaar werd bekend dat Britse en Franse autoriteiten Thales onderzoeken vanwege verdenkingen van omkoping.
Rutte: Europa moet laten zien wat het kan bijdragen
NAVO-topman Mark Rutte vindt dat de reactie van Europese NAVO-landen op de vredesbesprekingen die de Amerikaanse president Donald Trump met Rusland aanknoopt "amechtig" is geweest.
Het telefoontje van Trump met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin verraste Europese bondgenoten onaangenaam. Ze vrezen dat Trump het buiten hen en Oekraïne om met Poetin op een akkoordje wil gooien, terwijl zij lijdend voorwerp zijn.
Dat vond Rutte "niet sterk". Europa moet naar zichzelf kijken, zei hij zaterdag op de veiligheidsconferentie in München: "We hebben veel te weinig betaald".
Europese landen moeten duidelijk maken wat ze kunnen bijdragen aan de bescherming van Europa en Oekraïne na een bestand met Rusland. "Knok jezelf aan tafel, dan ben je relevant. Dat amechtige 'papa, mag ik aan tafel' vind ik niet sterk."
Schoof: Nederland positief over deelname aan vredesmacht voor Oekraïne
Nederland kijkt positief naar deelname aan een vredesmacht die Oekraïne na een akkoord met Rusland moet beschermen, aldus premier Dick Schoof. "We snappen dat we als Europa hier iets moeten", zei Schoof in München.
Binnen een paar weken, hooguit een paar maanden, moet er een plan liggen voor het beschermen van Oekraïne na een vredesakkoord met Rusland, denkt ook defensieminister Ruben Brekelmans. Nederland bekijkt wat het zou kunnen bijdragen.
De Europese bondgenoten van Oekraïne, die volgens de Verenigde Staten zogenoemde veiligheidsgaranties als een vredesmacht moeten bieden, moeten voortmaken, beaamde Brekelmans bij de grote veiligheidsconferentie in München. "Natuurlijk, er is haast geboden."
De Tweede Kamer vroeg het kabinet eerder om constructief in gesprek te gaan over een vredesmacht en daaraan mogelijk deel te nemen. Brekelmans wil naar eigen zeggen niet meer kwijt over wat Nederland zou kunnen bijdragen om Rusland niet wijzer te maken.